Ο ρόλος ενός Επιστημονικού Ειδικού Συνεργάτη Δημάρχου ή ενός Ειδικού Συμβούλου, στα πρώτα σοβαρά βήματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ Βαθμού στην Ελλάδα τον επονομαζόμενο και ως «Πρώτο Καποδίστρια», συνήθως στην αντίληψη του κόσμου και με όσους ασχολούνται με την Τοπική Αυτοδιοίκηση συνδέεται είτε με την επικουρία ενός Δημάρχου από άτομα που δεν είχαν ουσιαστικά προσόντα αλλά εξαργυρώνουν την επιτυχία του Δημάρχου με την νίκη του στις εκλογές στην οποία συμμετείχαν, είτε κυρίως από εκείνα τα άτομα που καλούνται να «μπαλώσουν» τα τεράστια κενά της Τοπικής Αυτοδιοίκησης από τις ελλείψεις του Επιστημονικού Προσωπικού.
Όσον αφορά τώρα τους Περιφερειακούς Δήμους και κυρίως τους Αγροτικούς συνήθως οι συνεργάτες αν δεν απατώμαι, είναι κυρίως Πολιτικοί Μηχανικοί και συναφή επαγγέλματα. Αυτό γιατί μετά από δεκάδες χρόνια απουσίας εξειδικευμένου προσωπικού στην τοπική αυτοδιοίκηση, ο μηχανικός αποτελεί την κορωνίδα του αγροτικού Δήμου.
Ο Δήμαρχος είναι σχεδόν αναγκασμένος να «στρώσει» εκατοντάδες μέτρα ασφάλτου και τσιμέντου, να βελτιώσει τις προσβάσεις στις κατοικίες, να βελτιώσει την ύδρευση και να φτιάξει τα γνωστά ως έργα «βιτρίνας» που είναι και απλά και όμορφα και ικανοποιούν φυσικά και τους απαιτητικούς δημότες ψηφοφόρους .
Το διάστημα της μία πλέον δεκαετίας που υπηρέτησα τον θεσμό του Συνεργάτη και Συμβούλου των Δημάρχων Αγροτικού Δήμου, όπως και του Υπεύθυνου Διαδημοτικής Επιχείρησης Τεσσάρων Αγροτικών Δήμων και του Συντονισμού του Ειδικού Αναπτυξιακού Εννιά Αγροτικών ΟΤΑ Α, και λόγω της ενασχόλησης μου με ΟΛΑ τα είδη των επαγγελμάτων που πλαισιώνουν έναν Δήμο, διότι κατά την πορεία έπρεπε να καλύψω (όπως κάθε Συνεργάτης) και κενά Μηχανικού, Μηχανοργάνωσης, Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, Επίλυση προβλημάτων Δημοτών και άλλων, σκέφτηκα ότι έπρεπε να καταθέσω μία άποψη για την διάθρωση του Ανώτατου Επιπέδου Σχεδιασμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της οργάνωσής της, την εποχή μάλιστα που σχεδιάζεται ο «Καποδίστριας Νο 2».
Οι Δήμοι που σχεδιάστηκαν με αρχικό στόχο την επάνδρωση και όχι την στελέχωση για να μην αντιμετωπίσουν στην νέα τους φάση το γνωστό πρόβλημα της Δημόσιας Διοίκησης και της νοοτροπίας του Δημοσίου, πρέπει να μετεξελιχθούν σε ευέλικτα όργανα και πρέπει να ιεραρχήσουν σωστά τις προτεραιότητές τους.
Πιο συγκεκριμένα τώρα, ο ΔΗΜΟΤΗΣ ενός αγροτικού Δήμου είναι ταυτόχρονα και ο ΑΓΡΟΤΗΣ – ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ του ίδιου Δήμου. Ως Δημότης ανήκει στο Δήμο, ως Παραγωγός όμως ανήκει στο άλλο κράτος. Στην χάραξη της στρατηγικής και του σχεδιασμού ενός τέτοιου Δήμου, είναι απαραίτητος ένας Γεωτεχνικός νέου Τύπου. Ο Γεωτεχνικός εκείνος που οπωσδήποτε πρέπει να έχει εκπαιδευτεί στο Project Management, στα Ευρωπαϊκά Προγράμματα, στα Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας , στα Συστήματα Διαχείρισης Περιβάλλοντος, στην αντίληψη του Branding κλπ, ώστε με λίγα λόγια να μπορεί να ασκεί διοικητικές αρμοδιότητες αλλά και να επιλύει με αποφασιστικότητα προβλήματα παραγωγικής κατεύθυνσης.
Τις αρμοδιότητες αυτές μπορεί να τις ασκήσει ο Γεωτεχνικός ως Συνεργάτης ή ως εργαζόμενος στο τμήμα που μπορεί να διαδραματίσει σοβαρό ρόλο στους Νέους Δήμους «το Τμήμα Προγραμματισμού, Ανάπτυξης και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων».
Στην πορεία των χρόνων ενεπλάκην σε σειρά έργων του Δήμου ή σε συνεργασία με όλους τους φορείς του Νομού μου, όπως:
- Δημιουργήθηκε η Πρώτη Ομάδα Κοινής Εκμετάλλευσης της Ηπείρου
- εκτελέσθηκαν Αγροτικές Οδοποιίες στο ΠΕΠ
- Ενημερώσαμε(ουμε) και ενθαρρύναμε(ουμε) για θέματα Αγροτουρισμού, φτιάχνοντας παράλληλα ολοκληρωμένες Αγροτουριστικές προτάσεις όπως ο γνωστός πλέον στην Ήπειρο «Δρόμος των Μοναστηριών» με τη συνεργασία πολλών Δήμων και αποκατάσταση πολλών Μοναστηριών της περιοχής
- το Μουσείο Υδροκίνησης με αποκατάσταση πολλών Υδρόμυλων ,
- την ανάδειξη των Χαρακτηριστικών Διαδρομών και των Μονοπατιών με σημάνσεις και αναπλάσεις
- συμμετοχή σε κοινά Αναπτυξιακά προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης με άλλους Φορείς
- λύσαμε το πρόβλημα Ύδρευσης 18 κτηνοτροφικών μονάδων με νέο δίκτυο, δεξαμενές και αντλίες
- βοηθήσαμε στο πρόβλημα ηλεκτροδότησης 20 μονάδων, μέσω Ο.Π.Α.Α.Χ.
- προχωρήσαμε σε συνεργασία με την Νομαρχία για τη βελτίωση του Ποτιστικού Δικτύου και τώρα γίνονται οι τελικές μελέτες για την αλλαγή του σε Ποτιστική βροχή.
- βοηθούμε με τα μηχανήματα του Δήμου όλους τους αγρότες εκεί που υπάρχει άμεση ανάγκη.
- προχωρήσαμε το δίκτυο Πυροπροστασίας για όλο το Δήμο μέσω του ΠΕΠ και κάναμε όλες τις διαχειριστικές μελέτες των «5» Δασών του Δήμου μέσω προγραμμάτων.
- είμαστε συνεργάτες με άλλους φορείς στην προστασία του ποταμού Καλαμά και εγκαθιστούμε στην περιοχή Τηλεμετρικούς Σταθμούς για την αξιολόγηση των ανθρώπινων επεμβάσεων και το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλαμά
- φιλοξενούμε Ευρωπαίους Επιστήμονες από όλο τον κόσμο και
- αναβαθμίσαμε τις τοπικές γιορτές αγροτικού χαρακτήρα.
Δηλαδή ωθήσαμε τον Δήμο προς την παραγωγή και την ανάπτυξη και κατευθύναμε πολλά χρήματα των Προγραμμάτων του Δήμου (όπως Σ.Α.Τ.Α., ΘΗΣΕΑ), όπως και των Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων προς την Αγροτική Ανάπτυξη και τον Αγροτουρισμό, όταν πολλοί αγροτικοί Δήμοι κατασκευάζουν αποκλειστικά δρόμους πεζοδρόμια , πλατείες , Πνευματικά Κέντρα κλπ, με την δικαιολογία ότι τα άλλα είναι θέματα του Κράτους και άλλων Δημόσιων Φορέων.
Είναι διαφορετική η ματιά του Γεωτεχνικού Συνεργάτη που βλέπει τον Δημότη σαν Παραγωγό και όχι απλά ως ένα Δημότη.
Τελική πρόταση:
Οι Γεωτεχνικοί, θα πρέπει να αντιληφθούν την νέα αυτή πρόκληση των Περιφερειακών – Αγροτικών Δήμων και να εξειδικευθούν στο νέο αυτό αντικείμενο, διότι είναι κυρίως δικό τους αντικείμενο και όχι των άλλων ειδικοτήτων, οι οποίες θα πρέπει να συμμετέχουν περισσότερο στην υλοποίηση κυρίως και δευτερότερα στον σχεδιασμό.
Επίσης τα Κέντρα Αγροτικής Ανάπτυξης που ξεκινούν τον νέο τους ρόλο, πιστεύω ότι μελλοντικά με την κατάργηση και των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, θα πρέπει να ανήκουν στους νέους Διευρυμένους Δήμους , να έχουν ξεχωριστή χρηματοδότηση, να αποκεντρωθούν, να ενσωματώσουν τους Τ.Ο.Ε.Β .και να εξοπλιστούν με «σοβαρό εξειδικευμένο » προσωπικό που θα διεκδικεί Ευρωπαϊκά και άλλα προγράμματα για την περιοχή.
Ο Συνεργάτης Δημάρχου ανάλογα με την ειδικότητά του και τις ικανότητές του βοηθά στον κεντρικό σχεδιασμό ενός Δήμου. Για τον λόγο αυτό στον Αγροτικό Δήμο πρέπει ένα τέτοιο στέλεχος να είναι οπωσδήποτε Γεωτεχνικός Νέου Τύπου, όπως τον ονομάτισα παραπάνω με εξειδίκευση που πρέπει να ανασχεδιαστεί σοβαρά ως ξεχωριστός κλάδος στα ιδρύματα της χώρας.
